Një hetim izraelit ka gjetur se forcat ajrore të vendit nuk arritën t’i përgjigjeshin inteligjencës që tregonte planet e grupit palestinez të rezistencës Hamas për të nisur një sulm në tetor 2023, raportuan mediat lokale të hënën.
Zbulimet dolën në dritë pak ditë para publikimit të raportit zyrtar nga Komiteti Turgeman, i cili po shqyrton dështimet më të gjera ushtarake dhe të inteligjencës rreth ngjarjeve.
Sipas Kanalit 14 izraelit, njësitë e monitorimit të forcave ajrore zbuluan “sinjale dhe lëvizje të pazakonta” nga dronë brenda Gazës në orët para ngjarjeve të 7 tetorit 2023, por informacioni “mbeti brenda Forcave Ajrore” dhe nuk iu përcoll komandës apo Shefit të Shtabit të ushtrisë.
Oficerët e operacioneve shkëmbyen telefonata në orën 2:30 të mëngjesit, pasi morën alarme për “aktivitet jo të zakonshëm” në Gaza, dhe disa oficerëve iu tha të përgatiteshin, por nuk u morën masa në terren. Komandanti i Forcave Ajrore, Tomer Bar, “mbeti duke fjetur deri në orën 5 të mëngjesit pa marrë asnjë telefonatë”, shtoi kanali.
Hetimi i brendshëm dokumentoi gjithashtu sinjale të qarta transmetimi nga Hamas në disa lokacione brenda Gazës, të zbuluara në kohë reale, por të dhënat “qëndruan brenda sistemit të inteligjencës së Forcave Ajrore” dhe nuk sollën ngritje të nivelit të alarmit, tha transmetuesi.
Edhe pse të dhënat rritën nivelin e gatishmërisë së ushtrisë izraelite, urdhrat e emergjencës nuk u aktivizuan, avionët dhe ekuipazhet nuk u vendosën në gatishmëri dhe forcat u “kapën në një gjendje të paprecedentë letargjie” kur filloi sulmi, tha kanali.
Sipas medias, versioni i parë i hetimit, i paraqitur komandantëve të forcave ajrore në fillim të vitit 2024, shkaktoi “shok të brendshëm” për shkak të gjuhës së drejtpërdrejtë mbi neglizhencën dhe provat që përmbante mbi mungesat dhe mangësitë në transferimin e informacionit, por pjesa më e madhe e përmbajtjes së tij u fshi më vonë dhe u hap një version “më i pastruar, më i butë”.
Ngjarjet e 7 Tetorit janë cilësuar gjerësisht në Izrael si dështim politik, ushtarak dhe i inteligjencës. Disa zyrtarë kanë pranuar përgjegjësi për dështimin për të zbuluar sulmin.
Ish-shefi i Shtabit, Herzi Halevi, ishte dëgjuar më herët në një audio të publikuar duke lavdëruar “mashtrimin” e përdorur nga Hamas. Shefi aktual i Shtabit, Eyal Zamir, tha muajin e kaluar se ushtria “dështoi në misionin e saj për të mbrojtur shtetin dhe qytetarët e tij” atë ditë.
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu po shtyn krijimin e një komisioni zyrtar hetimor, por këmbëngul që ai të mos i atribuojë atij përgjegjësi personale, ndërsa kundërshtarët e akuzojnë për “përpjekje histerike për t’i shpëtuar llogaridhënies”.
Një panel civil hetimor në maj tha se qeveria dështoi të mbrojë qytetarët e saj dhe konkludoi se Netanyahu “e udhëhoqi vendin drejt katastrofës më të madhe në historinë e tij”, sipas mediave izraelite.
Një ofensivë brutale e mëvonshme e nisur nga Izraeli ka vrarë gati 69.000 palestinezë, kryesisht gra dhe fëmijë, ka plagosur mbi 170.000 të tjerë dhe e ka lënë Rripin e Gazës të pabanueshëm.
