Στήριξη της ΕΕ σε δάνειο 105 δισ. δολαρίων προς την Ουκρανία
Οι Βρυξέλλες συμφώνησαν για δάνειο με την εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, αφού τα σχέδια για αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων εγκαταλείφθηκαν λόγω εσωτερικών διαφωνιών.
Οι ηγέτες της ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία κατά τη διάρκεια νυχτερινών συνομιλιών στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες για την παροχή στη Ουκρανία ενός πακέτου δανείου ύψους 90 δισεκατομμυρίων ευρώ (105 δισ. δολάρια) για να βοηθήσει στην κάλυψη των επικείμενων ελλειμμάτων στον προϋπολογισμό της.
Οι ηγέτες προέκριναν την Παρασκευή ένα διετές δάνειο με την εγγύηση του κοινού προϋπολογισμού της ΕΕ, αντί της χρήσης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Η απόφαση θεωρείται κρίσιμη οικονομική «σανίδα σωτηρίας» για την Ουκρανία, την ώρα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εντείνει τις εκκλήσεις για μια ταχεία διπλωματική διευθέτηση του σχεδόν τετραετούς πολέμου.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα δήλωσε ότι το πακέτο θα δώσει στο Κίεβο «τα αναγκαία μέσα για να υπερασπιστεί τον εαυτό του και για να στηρίξει τον ουκρανικό λαό.»
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαιρέτισε την Παρασκευή την απόφαση, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία ως σημαντική ενίσχυση της ικανότητας της Ουκρανίας να αντέξει την συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή.
«Αυτή είναι μια σημαντική υποστήριξη που πραγματικά ενισχύει την ανθεκτικότητά μας», ανέφερε ο Ζελένσκι στο X, προσθέτοντας ότι είναι κρίσιμο τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία να παραμείνουν παγωμένα ενώ η Ουκρανία εξασφαλίζει μακροπρόθεσμες χρηματοοικονομικές εγγυήσεις.
Ναυαγούν τα σχέδια για τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία
Η συμφωνία προέκυψε αφού οι κυβερνήσεις της ΕΕ δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία για τη χρήση περίπου 200 δισ. ευρώ σε παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας που βρίσκονται κυρίως στο Βέλγιο. Οι ανησυχίες για νομική ευθύνη και κατανομή ρίσκου οδήγησαν τελικά στην απόρριψη της πρότασης, παρά τη σθεναρή στήριξη από τη Γερμανία και την Ουκρανία.
Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Μπαρτ ντε Βέβερ είπε ότι το εγκαταλελειμμένο σχέδιο ήταν «τόσο ριψοκίνδυνο, τόσο επικίνδυνο» και ότι η εγκατάλειψή του έφερε ανακούφιση μεταξύ των ηγετών. Παρ' όλα αυτά, ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς είπε ότι η συμφωνία του δανείου έστειλε «σαφές μήνυμα» προς τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι η Ουκρανία θα αρχίσει να αποπληρώνει το δάνειο μόνο όταν η Ρωσία αποζημιώσει για τις ζημιές που προκάλεσε με την εισβολή της.
Η ΕΕ εκτιμά ότι η Ουκρανία χρειάζεται επιπλέον 135 δισ. ευρώ τα επόμενα δύο χρόνια για να διατηρήσει την οικονομία της, με την οικονομική πίεση να αναμένεται να ενταθεί ήδη από τον Απρίλιο.
Ενώ το Κίεβο είχε πιέσει τους ηγέτες να δεσμεύσουν απευθείας τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, η εξασφάλιση χρηματοδότησης με άλλους τρόπους θα μετριάσει τις άμεσες ανησυχίες.
«Δράστε γρήγορα»
Η σύνοδος κορυφής εξελίχθηκε επίσης στο φόντο των ανανεωμένων προσπαθειών υπό την ηγεσία των ΗΠΑ για να μεσολαβήσουν για το τέλος του πολέμου.
Ο Ζελένσκι επιβεβαίωσε ότι ουκρανικές και αμερικανικές αντιπροσωπείες θα διεξαγάγουν συνομιλίες στις Ηνωμένες Πολιτείες το Σαββατοκύριακο, επικεντρώνοντας σε εγγυήσεις ασφαλείας για να αποτραπούν μελλοντικές ρωσικές επιθέσεις.
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, επανέλαβε την έκκλησή του προς το Κίεβο να κινηθεί γρήγορα, τονίζοντας ότι πρέπει να υπάρξει πρόοδος προς μια συμφωνία χωρίς χρονοτριβή.