Τα τουρκικά κράτη εμβαθύνουν τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας

Ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, δήλωσε ότι η Άνκαρα πιέζει για την προώθηση των εδώ και καιρό καθυστερημένων σχεδίων μεταφοράς των τεράστιων αποθεμάτων φυσικού αερίου του Τουρκμενιστάν διαμέσου της Κασπιακής Θάλασσας προς την Τουρκία και την Ευρώπη, χαρακτηρίζοντας τον πολυετές διάλογο για τον Δια-Κασπιακό αγωγό «στρατηγικά απαραίτητο» για την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής.

Ο Μπαϊρακτάρ, μιλώντας μετά τη διοργάνωση της 5ης συνάντησης του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας της Οργάνωσης Τουρκικών Κρατών (OTS) στην Ιστάνμπουλ την Τετάρτη, είπε ότι η Τουρκία πρότεινε επισήμως να προωθηθεί και να υλοποιηθεί το έργο το οποίο βρίσκεται σε αδιέξοδο εδώ και καιρό, σε συντονισμό με το Αζερμπαϊτζάν, το Τουρκμενιστάν και άλλους περιφερειακούς εταίρους.

«Η ιδανική λύση είναι το τουρκμενικό αέριο να φτάσει στην Τουρκία — και από την Τουρκία στην Ευρώπη — μέσω ενός αποκλειστικού αγωγού», είπε ο Μπαϊρακτάρ, τονίζοντας ότι προς το παρόν η Άνκαρα εισάγει τουρκμενικό αέριο μόνο μέσω ανταλλαγών. «Αυτό το έργο βρίσκεται στην ατζέντα σχεδόν 30 χρόνια. Ήρθε η ώρα να το θέσουμε σε λειτουργία.»

Ο Μπαϊρακτάρ επισήμανε ότι η Οργάνωση Τουρκικών Κρατών, τα κράτη-μέλη της οποίας αντιπροσωπεύουν μια ικονομία αξίας περίπου 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, διαθέτει τεράστιο ανεκμετάλλευτο δυναμικό σε φυσικούς πόρους — πάνω από 20 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου, 39 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και το 40% της παγκόσμιας παραγωγής ουρανίου. Η ενίσχυση των διασυνοριακών ενεργειακών δεσμών, είπε, «θα αναβαθμίσει αυτή τη συνεργασία σε πολύ υψηλότερο επίπεδο».

Νέες προτάσεις: Συνεργασία σε ορυκτά και σύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας στην Κασπία

Η Τουρκία πρότεινε επίσης τη διεύρυνση του ενεργειακού χαρτοφυλακίου της Οργάνωσης Τουρκικών Κρατών με την προσθήκη μιας ειδικής «συνάντησης υπουργών ορυχείων», με στόχο την ανάπτυξη στρατηγικών ορυκτών που είναι κρίσιμα για τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού. Ο Μπαϊρακτάρ σημείωσε το «σημαντικό δυναμικό» της περιοχής σε κρίσιμες πρώτες ύλες και είπε ότι μια επίσημη πλατφόρμα θα μπορούσε να εγκριθεί στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της Οργάνωσης Τουρκικών Κρατών που η Τουρκία θα φιλοξενήσει του χρόνου.

Όσον αφορά τη διασύνδεση στην περιοχή, ο Μπαϊρακτάρ ανέδειξε δύο προτεραιότητες: τη σύνδεση μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Κασπία — που θα μεταφέρει ανανεώσιμη ενέργεια από την Κεντρική Ασία στο Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία — και τη μακροπρόθεσμη ενσωμάτωση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και πετρελαίου που εκτείνονται «από την Ανατολή εώς τη Δύση χωρίς διακοπή».

Αζερμπαϊτζάν: Η ενεργειακή συμμαχία σε νέα φάση

Ο υπουργός Ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν, Παρβίζ Σαχμπάζοφ, είπε ότι η ενεργειακή συνεργασία μεταξύ των τουρκικών κρατών επεκτείνεται ραγδαία, με το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο του μπλοκ να ξεπερνά τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια, περίπου το 80% των οποίων αφορά την ενέργεια.

Ο Σαχμπάζοφ τόνισε ότι οι εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν μέσω της Τουρκίας — συμπεριλαμβανομένου του αγωγού Μπακού–Τιφλίδα–Τσεϊχάν και του Νότιου Διαδρόμου Αερίου — παραμένουν πυλώνας της περιφερειακής ενεργειακής ασφάλειας. Μεταξύ του περασμένου έτους και Νοεμβρίου 2024, 53 εκατομμύρια τόνοι αργού πετρελαίου από το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν και το Τουρκμενιστάν έφτασαν στην Τουρκία και στις παγκόσμιες αγορές, ανέφερε.

Επίσης ανέδειξε τον αναδυόμενο «Πράσινο Ενεργειακό Διάδρομο», που για πρώτη φορά θα συνδέσει τα ηλεκτρικά συστήματα των τουρκικών κρατών. Ο Διάδρομος Ζανγκεζούρ, πρόσθεσε, θα διοχετεύσει αυτή τη ροή ενέργειας προς την Τουρκία.

Εστίαση στην Κεντρική Ασία: Ανανεώσιμες πηγές, διαφοροποίηση, ψηφιακή μετάβαση

Ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας του Καζακστάν, Ιλιάς Μπακίτζαν, ζήτησε την επιτάχυνση των εργασιών για διαφοροποιημένες περιφερειακές ενεργειακές διαδρομές και στην προσέλκυση επενδύσεων για την εξερεύνηση, την παραγωγή και τις μεταφορικές υποδομές. Προσκάλεσε όλα τα μέλη της Οργάνωσης Τουρκικών Κρατών να συμμετάσχουν σε έργα φυσικού αερίου και LNG και υπογράμμισε τη σημασία της ενσωμάτωσης ψηφιακών τεχνολογιών στα περιφερειακά δίκτυα.

Ο υπουργός Ενέργειας του Ουζμπεκιστάν, Τζουραμπέκ Μιρζαμαχμούντοφ, τόνισε τη στρατηγική σημασία της σύνδεσης της ανανεώσιμης ενέργειας με τις ευρωπαϊκές αγορές. Το Ουζμπεκιστάν συνεργάζεται με το Αζερμπαϊτζάν και το Καζακστάν για τον Πράσινο Ενεργειακό Διάδρομο και υποστηρίζει την ένταξη της Τουρκίας και του Κιργιζιστάν στο έργο.

«Χρειαζόμαστε μια ενιαία προσπάθεια στον τομέα της ενέργειας, κοινή τεχνολογική πρόοδο και έναν σαφή οδικό χάρτη για νέα συστήματα μεταφοράς που θα συνδέουν την Κεντρική Ασία με τον Καύκασο και την Τουρκία, και από εκεί προς την Ευρώπη», είπε ο Μιρζαμαχμούντοφ.

Αυξανόμενη θεσμική συνεργασία

Ο γενικός γραμματέας της Οργάνωσης Τουρκικών Κρατών Κουμπανίκμπεκ Ομουραλίεβ, δήλωσε ότι η ενίσχυση των γραμμών μεταφοράς, ο εκσυγχρονισμός των δικτύων και η ανάπτυξη συστημάτων διασύνδεσης θα επιτρέψουν στα τουρκικά κράτη όχι μόνο να εξασφαλίσουν τους δικούς τους ενεργειακούς εφοδιασμούς, αλλά και «να προμηθεύσουν ενέργεια στον κόσμο».

Ο υπουργός Ενέργειας του Κιργιζιστάν, Ταλαιμπέκ Ιμπράγεφ, ανέδειξε μια απόφαση της Oργάνωσης Τουρκικών Κρατών για την ίδρυση ενός περιφερειακού κέντρου τεχνολογίας και πράσινων πρωτοβουλιών, που αποσκοπεί στην υποστήριξη της μετάβασης σε χαμηλό άνθρακα και στην ενίσχυση της μακροπρόθεσμης συνεργασίας.

Η Ουγγαρία και η ΤΔΒΚ τονίζουν τη σταθερότητα

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας, Πέτερ Σιγιάρτο, προειδοποίησε ότι η πολιτικοποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού οδηγεί σε «επικίνδυνες αποφάσεις», επικαλούμενος διαφωνίες εντός της ΕΕ για την ενεργειακή πολιτική. Χαιρέτισε τη συνεργασία μεταξύ της ουγγρικής MOL και της τουρκικής TPAO, ιδίως σε ενδεχόμενη εξερεύνηση στη Μαύρη Θάλασσα.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου, Τάχσιν Ερτουγρούλογλου, είπε ότι η διεύρυνση της ενεργειακής συνεργασίας εντός της Οργάνωσης Τουρκικών Κρατών ενισχύει την πολιτική ενότητα στον τουρκικό κόσμο. Κάλεσε για αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο και ζήτησε διάλογο μεταξύ των δύο κοινοτήτων της Κύπρου.