Пленковиќ: Сегашната Европска комисија покажува вистинска волја за проширување на ЕУ

Хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ во среда изјави дека сегашната Европска комисија има вистинска политичка волја за проширување на Европската Унија, за разлика од претходните, додавајќи дека одлуките за пристапување на нови членки би можеле да се донесат до 2030 година ако кандидатите постигнат техничка подготвеност.

Зборувајќи на Вториот годишен Кроација самит во Загреб, Пленковиќ рече дека ставот на Комисијата се променил во споредба со мандатот на Жан-Клод Јункер ипрвиот мандат на Урсула фон дер Лајен.

„Морам да признаам дека атмосферата е малку поинаква овој пат“, рече тој.

Пленковиќ рече дека извршната власт на ЕУ и повеќето земји-членки покажуваат отвореност кон нова рунда проширување. Хрватска беше последна што се приклучи на Унијата во 2013 година.

„Можеме да ја почувствуваме политичката волја дека некој друг треба да се приклучи по Хрватска“, рече тој.

Европската комисија сака да отвори преговарачки кластери со Украина и Молдавија до крајот на годината, но ова мора да се одлучи едногласно од сите членови. Унгарија останува силно против членството на Украина.

Пленковиќ потсети дека постојат две групи кандидати - Украина и Молдавија и земјите од Западен Балкан, меѓу кои ја издвои Црна Гора како најнапредна. Тој рече дека одлуката за пристапување „е можна за некои пред 2030 година“, ако ги исполнат техничките услови.

Сепак, тој нагласи дека апсорпцискиот капацитет на ЕУ ќе биде клучен за динамиката на проширувањето, осврнувајќи се на четвртиот Копенхашки критериум од 1993 година, кој ги опфаќа фискалните ефекти од проширувањето.

Тој истакна дека речиси 80 проценти од буџетот на Унијата е финансиран од десетте најбогати членки.

„Побогатите земји не се нужно возбудени што помалите земји, кои придонесуваат многу малку, седнуваат на маса и одлучуваат за големите политики подеднакво, особено кога е потребна едногласност“, рече тој.

Тој, исто така, потсети дека Германија, Франција и Италија еднаш се откажаа од дополнителни комесари за да овозможат претходни проширувања.

Миграција и безбедност

Запрашан за нелегалната миграција, Пленковиќ рече дека Хрватска, иако се наоѓа на западнобалканските и источномедитеранските рути, сега е „рута со низок интензитет“. Тој истакна дека земјата распоредува околу 7.000 полицајци на границата со Босна и Херцеговина и дека природните пречки го отежнуваат шверцот на луѓе.

„Не мислам дека целосно ја запревме нелегалната миграција, но ја направивме многу ретка“, рече тој, додавајќи дека податоците од Словенија, Австрија и Италија го потврдуваат намалувањето на нелегалните преминувања.

Тој ги истакна демографијата, енергетската транзиција, дигитализацијата и понатамошните инвестиции во образованието и одбраната како приоритети на владата.

Зборувајќи за основната воена обука, Пленковиќ рече дека глобалните околности покажале дека сегашните 15.000 припадници на вооружените сили „не се доволни“. Тој додаде дека НАТО и безбедноста на Европа „веќе не можат да се земаат здраво за готово“ и дека основната воена обука на поширокото население ќе ја зголеми отпорноста на државата.

„Исто така, во нашето соседство имаме земји кои не се ниту во ЕУ ниту во НАТО, и мора да бидеме свесни за можна нестабилност низ целиот континент“, заклучи тој.