Турскиот министер за надворешни работи Хакан Фидан денес во Берлин истакна дека Туркије и Германија се подготвени да ја продлабочат својата соработка, „која лежи на силни темели“, нагласувајќи ја политичката волја за унапредување на билатералните односи и оживување на импулсот во односите меѓу Туркије и Европската Унија (ЕУ).

Обраќајќи се на заедничката прес-конференција со германскиот министер за надворешни работи Јохан Вадефул во Берлин, во рамките на неговата посета на земјата, Фидан рече дека односите меѓу Туркије и Германија неодамна добија „нов импулс со нов дух“, наведувајќи ги како доказ неодамнешните посети на Туркије од страна на Вадефул и германскиот канцелар Фридрих Мерц.

„Постои многу силна волја односите меѓу Туркије и Германија, како и односите меѓу Туркије и ЕУ, да се унапредат уште повеќе во овие неизвесни и кризни времиња. Како министри за надворешни работи, го спроведуваме потребното планирање и координација“, рече тој.

Фидан најави дека следниот состанок на Механизмот за стратешки дијалог на земјите ќе се одржи во првата половина на 2026 година.

-Економски односи

Турскиот министер рече дека Германија е извозен пазар број еден на Туркије во Европа и нејзина најголема извозна дестинација во светот, додавајќи дека обемот на билатералната трговија е во пораст од 50 милијарди долари на 60 милијарди долари.

Тој нагласи дека напорите продолжуваат за понатамошно зголемување на меѓусебните инвестиции.

„Состанокот на Заедничкиот економски и трговски комитет, кој се очекува да се одржи во првата половина од следната година, заедно со форумот за енергетика и рударство, ќе помогне во унапредувањето на нашите економски односи.“

„Покрај секторите во кои веќе сме силни, постои значителен потенцијал за соработка во областите што го обликуваат 21 век, како што се обновливата енергија, вештачката интелигенција, високата технологија и дигитализацијата.“

Истакнувајќи ги големите придонеси на турската заедница во Германија во области од економијата до науката, уметноста и спортот, Фидан рече дека нивните достигнувања се „извор на гордост и за Туркије и за Германија“.

Фидан додаде дека за време на неговата посета ќе се сретне и со бизнисмени и претставници на организациите на граѓанското општество кои работат во Германија.

Односите Турција - ЕУ и критериумите за пристапување во ЕУ

Фидан рече дека односите Туркије - ЕУ исто така ќе бидат дискутирани за време на неговите разговори со Вадефул и дека Туркије се согласува дека пристапувањето мора да се базира на критериуми.

„Туркије нема проблем - ниту може да има - во врска со проценките засновани на критериуми во процесот на пристапување во ЕУ. Ова е правилото на играта.“

„Ако сакате да влезете во клуб, тој клуб има правила и ги исполнувате потребните услови. Но, главното прашање е што процесот на пристапување едноставно не напредува во моментов, без отворени поглавја“, рече тој.

„Туркије“, додаде Фидан, „би можела брзо да исполни многу критериуми ако види обновена, практична перспектива за пристапување во ЕУ.“

Фидан истакна дека тој и Вадефул имале сеопфатни разговори по оваа точка.

„Нашето очекување останува дека ЕУ повторно ќе ги отвори поглавјата за пристапување и ќе продолжи со Туркије на најнормални можни основи.“

„Уште еднаш нагласивме колку е силна политичката волја на претседателот Реџеп Таип Ердоган во процесот на пристапување на Турција кон ЕУ. Веруваме дека постојат чекори што можат да се преземат и ги разгледавме еден по еден“, рече тој.

Турскиот министер ги истакна тековните прашања како што се обновата на Царинската унија, дијалогот за либерализација на визите и тешкотиите со кои се соочуваат турските граѓани при добивањето шенген-визи.

„Решавањето на овие тешкотии е приоритет за нас во моментов. Но членството во ЕУ продолжува да биде стратешка цел на Туркије. Ќе продолжиме да ги одржуваме сите потребни дипломатски напори, дијалог и техничка работа“, рече тој.

Фидан додаде дека добиле позитивни пораки од нивните европски колеги и рече дека прашањата за европската безбедност биле детално разгледани.

Тој ја нагласи важноста од вклучување на Туркије во новата програма Безбедносна акција за Европа (САФЕ) и осигурување дека земјата не е исклучена, додавајќи дека Туркије има значаен капацитет во одбранбената индустрија.

Укажувајќи на богатото оперативно искуство на Турските вооружени сили во регионот, Фидан рече дека ова искуство треба да се оценува на принципиелен и конструктивен начин и на начин кој им служи на интересите на двете страни во однос на европската безбедност.

Механизмот САФЕ и европската безбедност

Споменувајќи колку членки на НАТО се исто така членки на ЕУ, Фидан рече дека европските држави во голема мера за безбедноста се потпираат на военото планирање на НАТО.

Тој истакна дека НАТО е главната рамка за безбедносна соработка, но додаде: „Во последните години, особено од почетокот на војната во Украина, гледаме појава на ново пребарување во рамките на ЕУ во врска со европската безбедност“.

Фидан рече дека процесите започнати со механизмот САФЕ се усогласуваат со политиките за надворешна безбедност на ЕУ. Тој нагласи дека Туркије сака да учествува во овие нови разговори, но дека сепак структурните проблеми продолжуваат.

„Европската безбедност нè засега сите нас. Мораме креативно да размислуваме и да обезбедиме дека сè додека не се реализира членството на Туркије во ЕУ, сите разговори и односи продолжуваат во креативен формат, бидејќи нашите односи и заеднички интереси се таму.“

„Заканите не исчезнуваат, а можностите не одат никаде. Не треба да ги пропуштаме историските можности или да се соочуваме со историски закани поради проблеми со протоколот“, рече тој.

„Туркије не бара соработка во рамките на САФЕ само за да служи како пазар за одбранбените производи. Нашите напори во рамките на НАТО и нашиот дијалог со ЕУ фокусиран на безбедноста ја одразуваат нашата цел да ги задоволиме нашите стратешки безбедносни потреби во соработка со ЕУ“, истакна турскиот министер и додаде:

„Туркије сè повеќе ја потврдува својата волја и во механизмите поврзани со безбедноста и во механизмите на ЕУ. Се надеваме дека ќе продолжиме со покреативни решенија“, порача тој.

Заеднички интереси

Фидан рече дека со Вадефул разговарале и за регионални и глобални прашања и дека двете земји делат слични ставови за повеќето од нив.

„Стабилноста на Балканот е важна и за Германија и за Туркије. Завршувањето на војната во Украина е важно за нас. Спроведувањето на мировниот план во Газа, стабилноста во Сирија, стабилноста и мирот на Кавказот и нашата соработка во Африка - сите се важни за нас. Со оглед на тоа колку преклопувачки области на соработка имаме, треба да ја интензивираме работата што ја спроведуваме во практика“, рече тој.

Фидан посочи дека двете страни размениле детални мислења за Украина.

„Мир што е прифатлив за двете страни стана неопходен и од хуманитарна и од стратешка гледна точка. Ќе продолжиме со нашите конструктивни напори. Ја споделив со Јохан работата што Туркије ја спроведе во последните денови“, додаде тој.

Мир во Газа, стабилност во Сирија

Во врска со Газа, Фидан ја нагласи важноста од спроведување на мировниот план.

„Не смееме да се вратиме на уништување, геноцид и масакр. Веќе имаше големо уништување. Сите треба интензивно да работиме за да можат раните да се залечат што е можно поскоро.“

„Хуманитарната помош мора веднаш да влезе. Силите за стабилизација, мировниот корпус - овие прашања сега мора да станат конкретни. Го делиме истиот став. Мирот мора да се унапреди што е можно поскоро; во спротивно, постои ризик од враќање во спиралата на насилството“, рече тој.

Тој, исто така, рече дека стабилноста на Сирија во голема мера ќе придонесе за регионалната и глобалната стабилност.

„Важно е Сирија повторно да ги залечи раните, да го забрза економското закрепнување и да го заземе своето место во борбата против ДЕАШ“, рече тој, додавајќи дека територијалниот интегритет и суверенитет на Сирија мора да се зачуваат, а поврзаните закани да се елиминираат.

Руско-украинската војна

Во врска со напорите за прекин на огнот меѓу Русија и Украина, Фидан потсети дека Туркије беше домаќин на три рунди преговори во Истанбул и дека директните преговори меѓу страните дадоа опипливи резултати за многу прашања.

Тој ги опиша неодамнешните преговори во Женева како нова перспектива и рече дека веќе постојат прелиминарни планови и рамка, што Турција го поздрави.

Фидан нагласи дека платформата за преговори не смее да се изгуби, „без разлика колку се тешки околностите“.

„Мораме да продолжиме по овој пат како поддржувачи. Туркије е подготвена повторно да биде домаќин на преговорите во Истанбул. Ние ги поддржуваме директните преговори меѓу страните“, истакна турскиот министер.

„Не смее да се избегнува преговарачката маса. Како што нашиот претседател постојано повторуваше, ‘Нема победник во војната и нема губитник во мирот“.

Извор: АА