Напојување на револуцијата: Роден од ембарга, турскиот одбранбен гигант Аселсан наполни 50 години
Турската компанија сега е меѓу најдобрите во светот, развивајќи најсовремени одбранбени технологии кои се извезуваат во земји ширум светот
Она што започна како иницијатива поттикната од кризата за надминување на воените ембарга, еволуираше во една од најамбициозните технолошки успешни приказни на Туркије.
Аселсан, водечката компанија за одбранбена електроника во земјата, овој месец ја одбележува својата 50-годишнина - пресвртница за која воените ветерани, инженерите и владините претставници велат дека претставува многу повеќе од основање на корпорација.
„Всушност, ова е 50-годишнина од сопствената информациска револуција на Туркије“, вели Месут Хаки Часин, експерт за одбрана и професор по меѓународно право и безбедност.
Краток филм објавен од Аселсан за да ја одбележи оваа пресвртница ја дава позадината на формирањето на компанијата.
Филмот прикажува војник на Кипар кој замислува иднина во која Туркије постигнала целосна технолошка автономија.
Наративот ги испреплетува борбите на војниците на бојното поле со постепеното технолошко искачување на Аселсан, симболизирајќи 50-годишен марш од зависност од странство до домашни капацитети.
Филмот ги истакнува пресвртниците, вклучувајќи го производството на првото национално радио на Туркије, напредокот во електронското војување и развојот на „Челичната купола“ - слоевитата архитектура за воздушна одбрана на земјата.
Постојаното движење на војникот преку фронтовската линија е врамено како метафора за патувањето на Аселсан од мал производител на радио до производител на одбранбена опрема со повеќе од 700 напредни производи во комуникациите, радарите, електрооптиката, сајбер безбедноста и беспилотните системи.
Во служба на нацијата
Раководството на Аселсан ја гледа годишнината на компанијата не само како одбележување на јубилејот, туку и како реафирмација на нејзината мисија, водена од верувањето дека „оние кои најмногу ја сакаат својата татковина се оние кои најдобро ја извршуваат својата должност“.
„Половина век ги зајакнуваме нашите херојски вооружени сили со напредните технологии што ги развивме во речиси секоја област на одбранбената електроника“, изјави за ТРТ Ворлд извршниот директор на Аселсан, Ахмет Акјол.
Наведувајќи го присуството на компанијата во 24 земји, тој вели дека ова ја проширува сферата на влијание на Туркије.
„Технологиите на Аселсан, развиени преку генијалноста на турските инженери, значително придонесуваат за силниот и почитуван углед на нашата земја на глобалната сцена.“
Аселсан денес е рангирана како 43-та најголема одбранбена компанија во светот, вработувајќи повеќе од 13.000 инженери и специјалисти.
Минатата година, таа регистрираше извоз од 500 до 800 милиони долари, испорачувајќи системи во 80 земји во 15 региони.
Нејзиниот технолошки кампус Огулбеј во Анкара, отворен неодамна, е опишан како една од најголемите инвестиции во одбраната во историјата на Турската Република.
Пресвртна точка
Часин објаснува дека создавањето на Аселсан означува стратешка пресвртница по децении зависност од странски системи.
„По влегувањето во НАТО, нашите основни системи за оружје и комуникација беа директно поврзани со Соединетите Американски Држави. За време на мировна операција на Кипар во 1974 година, кога американските радио станици замолкнаа, Турската армија одеднаш се најде без комуникација. Оваа ранливост го потопи борбениот брод „Коџатепе“ (во комуникацискиот прекин) и ги загрози нашите сили“, изјави тој за ТРТ Ворлд.
Овие неуспеси - проследени со ембарга за оружје - доведоа до основање на Аселсан на 14 ноември 1975 година, со цел да се развие првото национално радио на Туркије и да се врати самостојноста во критичните технологии.
Часин, кој некогаш служел во војската како офицер за комуникации, го опишува Аселсан како „институцијата што ѝ дава на Туркије доминација во информациите во електронското војување во 21 век“, нагласувајќи го подемот на кибервојувањето, беспилотните системи и воената доктрина со повеќе домени.
„Туркије достигна ниво каде што може да се спротивстави на секаков вид шпионажа, саботажа и операција на дезинформација“, вели тој.
„Благодарение на Аселсан, можеме да се одбраниме во сајбер доменот, во воздухот, под морето, во вселената и на бојното поле.“
Тој нагласува дека многу од системите на Аселсан кои се во согласност со НАТО сега се извезуваат во сојузничките земји, што е пресврт во околностите што постоеја за време на ерата на ембаргото.
„Туркије сега продава комуникациски системи, уреди за електронско блокирање, криптографски технологии и можности за сајбер војна низ целиот свет“, вели тој.
Системите произведени од Аселсан се распоредени во антитерористички операции во Туркије и во странство.
Нејзините технологии поддржуваат платформи како што се борбениот тенк Алтај, националниот борбен авион КААН, хеликоптерите Хурџет, Атак и Гокбеј и беспилотното летало Акинџи.
Часин забележува дека овие системи сега работат во интегрирана дигитална архитектура што овозможува шифрирана комуникација помеѓу пилотите, копнените сили, поморските бродови, сателитите и националните мрежи за воздушна одбрана.
„За прв пат“, вели тој, „целата слика од бојното поле може да се проектира истовремено на масите на претседателот и на началникот на Генералштабот“.
Часин го опишува Аселсан како „сјаен меч на Турците во информациската војна“, способен за алгоритамско избирање цели, електронски напад, па дури и антисателитски операции.
„Аселсан стана водечка компанија во дигиталната револуција на Туркије“, додава тој.
„Сјае од нашите подморници под морето до нашите воени авиони на небото - од нашите разузнавачки сателити до автономните системи за оружје на иднината.“
„Кога ембаргата ги затворија вратите“, заклучува Часин, „Туркије ги отвори своите. Тоа е приказната за Аселсан.“
Извор: ТРТ Ворлд