Dana 10. novembra, bombaški napad automobilom u blizini Crvene tvrđave u Delhiju postao je prelomna tačka u društveno-političkom i psihološkom pejzažu Kašmira pod indijskom upravom.

Odmah nakon napada, ljudi u Kašmiru, kao i oni koji žive širom Indije, tretirani su kao sumnjivi i primorani da snose kaznu za zločine koje nikada nisu počinili.

U Pulwami, južno od Srinagara, indijske snage srušile su kuću Umara Nabija, glavnog osumnjičenog za napad u Delhiju, što je ilustriralo i kolektivno kažnjavanje i očigledno kršenje ljudskih prava pod režimom Hindutva.

Nabi nije bio neobrazovana osoba, niti nepoznat, nebitan ili bespomoćan mladić; pripadao je jednom od najuglednijih slojeva društva i bio je doktor, iscjelitelj, čovjek koji spašava živote.

Ovaj čin krši i domaće pravo Vrhovnog suda Indije, „presudu koja zahtijeva prethodnu sudsku saglasnost za rušenje objekata“, kao i međunarodno pravo po Ženevskim konvencijama, član 33, „koji zabranjuje kažnjavanje porodica za navodne prekršaje“.

Ovo nije nova strategija indijske vlade da uvede kolektivno kažnjavanje nad stanovništvom Kašmira.

Tokom krize u maju 2025. godine, domovi više Kašmiraca bili su srušeni samo na osnovu sumnje, bez istrage, iako nisu imali nikakve veze s napadom u Pahalgamu.

Više od 2.800 Kašmiraca pritvoreno je nakon terorističkog napada u Pahalgamu; optuživanje i kažnjavanje Kašmiraca predstavljaju dio namjerne strategije vladajuće Bharatiya Janata Party (BJP) da potisne i muči stanovništvo ove regije.

Vlada Indije pojačala je kampanju nadzora nad ljudima u Kašmiru – praćenje pritvorenika putem GPS uređaja, digitalni nadzor, prikupljanje biometrijskih podataka i nadzor mobilnih telefona postali su sredstva upada u privatni život koja narušavaju osnovna prava na slobodu i privatnost.

Ove prakse krše član 17. Međunarodnog pakta o građanskim i političkim pravima (ICCPR), koji zabranjuje „nezakonito miješanje u ličnu privatnost, porodični život, dom ili prepisku“.

Širom Indije, studenti i ljekari iz Kašmira suočavaju se s uznemiravanjem, pa čak i pritvaranjem od vlasti – što je diskriminirajuća mjera koja izaziva zabrinutost jer povećava maltretiranje i nepravedno povezuje ovu životno važnu profesiju s terorizmom ili tzv. „bijelim okovratnicima“ militantizma.

BJP unosi pristrasnost vođenu Hindutvom u profesionalne institucije, zahtijevajući poništavanje prijema 42 muslimanska studenta medicine na Univerzitetu Shri Mata Vaishno Devi, poznatom kao SMVD.

Ovakva ciljano usmjerena represija u obrazovnim i profesionalnim sredinama dodatno pojačava psihološki i etički teret na mlade Kašmirce, ostavljajući ih zarobljenima između straha i prisilne poslušnosti.

To je jasan plan da se sveti prostori i obrazovanje pretvore u instrument politike vođene mržnjom. Indija se kreće prema upisima zasnovanim na religijskoj pripadnosti.

Pokušavajući ušutkati svaki glas neslaganja, nezavisni medij Kashmir Times osudio je racije u svojim kancelarijama i osporio optužbe.

Hinduistička desničarska agenda

Pitanje glasi: Plaši li se indijska vlada čuti istinu od Kašmiraca ili se boji gubitka kontrole nad narativom?

Pod vodstvom hinduističke desnice i BJP-a, gušenje medija nije samo sredstvo u Kašmiru pod indijskom upravom, nego i aktivan instrument za unapređenje političke i Hindutva agende premijera Narendre Modija.

Indijski mediji, koji su naširoko poznati po promoviranju lažnih narativa i AI-generiranih videa kako bi preuveličali situaciju u korist Hindutva političke agende, prikazuju muslimane – posebno Kašmirce – kao teroriste u sklopu svoje dezinformacijske kampanje i predstavljaju kašmirsku borbu za slobodu kao terorizam.

Od 2019. godine, nakon ukidanja posebnog statusa pokrajine, indijska vlada pojačala je represiju: rušila je kuće na osnovu sumnje, kriminalizirala i potiskivala neslaganje uz pomoć drakonskih zakona poput Zakona o nezakonitim aktivnostima (UAPA) i Zakona o javnoj sigurnosti (PSA), te nastavila uništavati domove od 2019. do 2024.

Tokom operacija blokade i pretresa, indijske trupe optužene su za torturu i seksualno uznemiravanje kašmirskih žena. Vijeće za ljudska prava Ujedinjenih nacija (UNHRC) trebalo bi također istražiti digitalni nadzorni režim Indije i preporučiti reforme kako bi se očuvala humanost u ovoj regiji.

Tokom decenija, ljudi u Kašmiru pod indijskom upravom suočavaju se sa sistemskom represijom koja daleko nadilazi samu militarizaciju.

Kašmirske suze

Stanovnici Kašmira izloženi su potpunom i sveobuhvatnom sistemu ugnjetavanja: više od 10.000 prisilnih nestanaka, 8.000 smrtnih slučajeva u pritvoru pripisanih torturi, demografsko inženjerstvo, izdavanje više od 350.000 domovnica osobama koje nisu iz Kašmira, politički i institucionalni nadzor, proizvoljna pritvaranja, uznemiravanje, nezakonita rušenja domova, gušenje medija, nečovječno postupanje, govor mržnje i porast poziva na nasilje protiv muslimana.

Kada vlasti uguše svaki oblik neslaganja, oduzmu ljudima socio-politički i kulturni identitet, zabrane njihove knjige, otvaraju prodavnice alkohola koje su protivne njihovoj vjeri, organizuju vulgarne modne revije, militariziraju zemlju do te mjere da postane najmilitariziranija zona na svijetu i dozvole okupacionim snagama da otvoreno krše domaće i međunarodne zakone bez ikakve odgovornosti.

Kakvu stvarnost takve vlasti stvaraju za narod, a posebno za mlade, kada je cjelokupna populacija regiona moralno, politički, društveno i psihološki ugušena? Koji putevi do pravde uopće ostaju stanovnicima ovog područja?

U ovako potpuno poremećenoj strukturi, tiranija nije ograničena samo na spoljne oblike; ona se uvlači u um, na radno mjesto, u dom i u najintimnije kutke svakodnevnog života poput otrova.

Sistematsko gušenje i represija u Kašmiru pod indijskom upravom urušavaju nadu i stvaraju raširen strah, često primoravajući ljude na izbore koje ne žele.

Brojni izvještaji organizacija za ljudska prava, poput Amnesty Internationala i Human Rights Watcha, dokumentuju neka od najtežih kršenja ljudskih prava u ovoj regiji, gdje se zahtjev za osnovnim pravima susreće s proizvoljnim pritvaranjima, rušenjem domova i suzbijanjem neslaganja, ostavljajući ljude bez ikakvih mogućnosti da potraže pravdu.

U takvom okruženju, pritisak represije ne nestaje – on se transformiše, a država i njene institucije direktno su odgovorne za posljedice te transformacije.

*Mišljenja izražena u ovom članku su autorova i ne odražavaju nužno uređivačku politiku TRT Balkan.