Türkiye po merr gjithnjë e më shumë një rol udhëheqës në veprimet rajonale për klimën, ndërkohë që jep kontribute të dukshme në përpjekjet globale, tha një zyrtar i lartë i Programit të Zhvillimit të Kombeve të Bashkuara (UNDP), përpara se vendi ta presë samitin e klimës COP31 në vitin 2026.
Meral Mungan Arda, menaxhere e portofolit të ndryshimeve klimatike dhe mjedisit të UNDP Türkiye, mbajti fjalimet në "Konferencën për Rritjen e Ndërgjegjësimit mbi Veprimin Klimatik në Türkiye pas COP30", e cila u mbajt në Istanbul si pjesë e Projektit të Partneritetit për Veprimin Lokal Klimatik të financuar nga BE-ja të UNDP Türkiye, me Drejtorinë e Ndryshimeve Klimatike që shërbeu si përfitues përfundimtar.
Arda tha për Anadolu se samiti i COP30 në nëntor 2025 në Belem, Brazil, tregoi se angazhimet ekzistuese kombëtare për klimën janë të pamjaftueshme për të ulur emetimet e gazrave serrë në nivele në përputhje me objektivat globale, edhe nëse zbatohen plotësisht.
Ajo theksoi se në 10-vjetorin e Marrëveshjes së Parisit, bota është ende larg kufizimit të ngrohjes globale në 1.5 gradë Celsius, duke theksuar rëndësinë e kalimit nga planifikimi në veprim.
Financimi i klimës ishte një nga temat qendrore në COP30, tha Arda, duke vënë në dukje se financimi mbetet kritik si për zbutjen e emetimeve ashtu edhe për përshtatjen ndaj ndikimeve klimatike.
"Nevojat e financimit si për zbutjen e emetimeve të gazrave serrë ashtu edhe për përshtatjen ndaj ndryshimeve klimatike mbeten një përparësi kryesore. Ndërsa shkojmë drejt COP31, këto çështje ka të ngjarë të zënë vend qendror edhe në Türkiye", tha ajo.
Ajo përmendi progresin në Objektivin e Ri të Kuantifikuar Kolektiv mbi Financimin e Klimës, i cili u ra dakord në COP29 dhe u përmirësua në COP30. Objektivi i angazhon vendet e zhvilluara të mobilizojnë të paktën 300 miliardë dollarë në vit nga burime publike deri në vitin 2035, duke rritur flukset totale të financimit të klimës, duke përfshirë financimin privat, në 1,3 trilion dollarë në vit për t’i mbështetur vendet në zhvillim.
Arda tha se një nga objektivat kryesore të projektit të Partneritetit të BE-së është të aktivizojë veprimet klimatike në nivel lokal, duke theksuar se si zbutja ashtu edhe përshtatja kërkojnë agjenda të forta dhe të koordinuara.
Duke reflektuar mbi COP30, ajo tha se samiti nënvizoi rëndësinë e vazhdueshme të bashkëpunimit shumëpalësh pavarësisht dinamikës globale në ndryshim.
"Türkiye është një lojtare e fortë në veprimet klimatike. Ne vërejmë se Türkiye ka marrë një rol udhëheqës në përpjekjet rajonale për klimën. Kontributet e Türkiye në këtë fushë janë shumë të rëndësishme", tha ajo.
Ajo shtoi: "Fakti që COP31 do të mbahet në Türkiye na emocionon shumë dhe na bën shumë të lumtur, pasi ofron një mundësi për të ndarë këto kontribute me botën dhe për të frymëzuar vendet e tjera."
Konferenca e Palëve (COP) është organi suprem vendimmarrës i Konventës Kornizë të OKB-së për Ndryshimet Klimatike (UNFCCC), e cila është takuar çdo vit që nga viti 1995 për të vlerësuar progresin dhe për të negociuar veprimet globale për klimën.
Sesioni i 31-të është planifikuar të mbahet në Türkiye në vitin 2026, kryesisht në Antalia, me gati 200 vende që pritet të marrin pjesë në diskutime mbi objektivat e emetimeve, masat e adaptimit, financimin e klimës dhe rregullat e tregut të karbonit sipas kuadrit të Marrëveshjes së Parisit.
