Меѓународниот самит за хуманитарна помош за Газа, кој во моментов се одржува во Истанбул, претставува „манифестација на достоинството на човештвото“ и има за цел да го задржи глобалното внимание врз страдањата на Палестинците, изјави д-р Хафиз Осман Шахин, заменик-раководител на Претседателството за верски работи на Туркије (Дијанет).

Говорејќи на отворањето во вторникот, Шахин им посака добредојде на речиси 400 претставници од 200 организации на граѓанското општество и 40 земји, кои учествуваат на дводневниот самит под наслов „Иднината на Газа“, организиран од Фондацијата Дијанет.

„Ова е средба на оние кои во своите срца го чувствуваат божествениот повик дека оној кој спасува еден живот, како да го спасил целото човештво,“ рече тој.

Главната цел на самитот е да ја истакне хуманитарната криза во Газа, предизвикана од Израел, и да ја зајакне глобалната солидарност преку одговор на итните потреби од инфраструктура, здравство, образование и домување во опустошениот регион.

Шахин ја опиша Газа како „благословена земја“ која го задржала своето достоинство и покрај блокадата и угнетувањето.

„Хуманитарната трагедија што се одвива пред очите на светот денес е всушност тест не само за Газа, туку за целото човештво,“ додаде тој.

Според Независната меѓународна комисија за истрага на ОН за окупираните палестински територии, Израел извршил геноцид врз Палестинците во Газа.

Израелските власти и безбедносни сили извршиле четири од петте дела што според Конвенцијата за спречување и казнување на злосторството на геноцид од 1948 година се дефинираат како геноцид.

Постојаните израелски бомбардирања на Газа од октомври 2023 година досега одзеле повеќе од 68.000 животи, најмногу жени и деца.

Шахин ги опиша тешките услови во Газа по последното примирје: целото население се соочува со акутна несигурност во снабдувањето со храна, милиони луѓе имаат потреба од итно засолниште, речиси сите бараат здравствени услуги, а стотици илјади жени и деца страдаат од тешка психолошка траума.

Во меѓувреме, училиштата и понатаму не функционираат, а оштетените џамии и бунари чекаат на обнова.

„Веруваме дека највисоката поддршка за Газа е – да не ја заборавиме,“ рече Шахин. „Заборавањето е облик на угнетување. Сеќавањето е првиот чекор на отпорот.“

„Совеста на светот се собира за Газа“

Д-р Џиаб Сулејман, директор за медицинска помош во американската непрофитна организација Scholars Without Borders, го нарече собирот во Истанбул „длабоко хуманитарен настан каде што совеста на светот се обединува за Газа“.

Сулејман ја истакна полевата болница на неговата организација со повеќе од 200 кревети во јужниот град Кан Јунис како пример за брза хуманитарна реакција, како и училиштето во Газа кое минатата година започнало со 1.200 ученици, а сега опслужува над 6.000.

„Ова е светилник на надеж и учење под опсада,“ рече тој. „Додека едно дете во Газа учи, надежта живее и иднината постои.“

Како ортопед и Палестинец по потекло кој учествувал во повеќе медицински мисии во Газа, Сулејман нагласи дека Газа не бара сожалување — туку партнерство.

Тој повика на глобално образовно партнерство, потсетувајќи дека „92 проценти од училиштата во Газа се целосно уништени“ додека околу 300.000 ученици во училишна возраст остануваат без образование.

Scholars Without Borders бара финансирање за изградба на повеќе од 300 училишта низ Газа, користејќи го постојното пренатрупано училиште како модел што може да се прошири.

„Нашата надеж е дека по завршувањето на овој самит ќе се создадат неопходните партнерства за финансирање на развојот на над 300 училишта низ Газа,“ изјави Сулејман.

Ограничен пристап до помошта

Во разговор за TRT World, Мансуур Раџа, извршен директор на пакистанската организација Baitussalam Welfare Trust, го посочи ограничениот пристап како најголема пречка за доставување помош во Газа.

Неговата организација, преку турски партнери, обезбедува приготвена храна, соработува со агенцијата на ОН за бегалци UNRWA, и поддржува медицински иницијативи во опколениот регион.

Раџа изјави дека нивото на хуманитарна помош што моментално се дозволува во Газа е „минимално“ во однос на размерот на катастрофата што трае веќе две години.

Тој ги пофали донаторите од Пакистан, истакнувајќи дека доаѓаат со отворено срце. „Спремни се да ги намалат сопствените трошоци за да помогнат на Палестинците, затоа што тоа го сметаат за своја обврска, а не за милостина,“ рече тој.

Во моментов, доставата се одвива преку Египет и Јордан, но Раџа изрази оптимизам: „Штом се укинат ограничувањата за пристап, очекуваме значително да ги прошириме нашите активности.“

„Гладот понекогаш се користи како оружје“

Амбасадорот Мехмет Ѓуллуоглу, лекар и хуманитарен координатор на Туркије за Палестина, го потврди предизвикот на пристапноста:

„Најважниот и најтежок предизвик е пристапот,“ изјави тој. „И покрај тоа што постои капацитет и средства, безбедносните ограничувања и намерните одложувања ја попречуваат доставата на помошта.“

„За жал, понекогаш гладот се користи како оружје,“ додаде тој.

Ѓуллуоглу призна дека има подобрувања по примирјето:

„Во споредба со пред еден, три или пет месеци, состојбата во Газа е подобра. Нема сериозен глад,“ рече тој, „но и понатаму постојат критични недостатоци.“

„Сè уште има неухранетост, големи проблеми со енергијата, здравството, образованието и засолништата,“ додаде тој, оценувајќи дека околу 95 проценти од основните животни потреби во Газа сè уште недостасуваат.