Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган изјави дека тој и неговиот американски колега Доналд Трамп постигнале „заедничко разбирање“ за тоа како да се постигне прекин на огнот во Газа и на крајот мир низ цела Палестина.
„Објаснивме како прво да се постигне прекин на огнот во Газа и низ цела Палестина, а потоа да се движиме кон траен мир. Имаше заедничко разбирање за ова“, изјави Ердоган, кој вчера се сретна со Трамп во Белата куќа.
„Бројот на земји што ја признаваат Палестина надмина 150. За оваа поддршка да се одрази на терен, меѓународната заедница треба да дејствува решително и да преземе мерки“, додаде тој.
Турскиот претседател нагласи дека решението со две држави останува „формула за траен мир“ на Блискиот Исток, предупредувајќи дека сегашната ситуација е неодржлива. „Господинот Трамп е исто така свесен дека работите не можат да продолжат вака“, рече тој.
Мир во Газа
Ердоган ја нагласи итноста од ставање крај на хуманитарната катастрофа во Газа.
„Фундаменталната цел на Туркије е што поскоро да ги запре масакрите во Газа. Невозможно е да се оправда, под изговор на безбедноста, сцена во која деца, жени и невини цивили ги губат своите животи. Никој не треба да се сомнева дека ќе го држиме ова прашање на дневен ред сè додека не се постигне праведен и траен мир во Газа“, рече тој.
Тој ги опиша разговорите меѓу САД и Туркије како продолжение на претходните разговори во Њујорк и нагласи дека прекинот на огнот мора да претходи на траен мир. „Претседателот Трамп за време на состанокот рече дека борбите во Газа мора да престанат и дека постигнувањето траен мир е од суштинско значење“, рече Ердоган.
Турскиот претседател, исто така, ја истакна растечката меѓународна поддршка за Палестина.
„На Генералното собрание, уште еднаш видовме дека Израел, со своето угнетување и злосторства против човештвото, почна да стои сам. Кога зборовите не успеваат, фотографиите зборуваат за нашите чувства“, рече тој, потсетувајќи се на слики од страдални цивили и неухранети деца.
Ердоган, исто така, ги поздрави потезите на земји, како што се Велика Британија и Франција, за признавање на Палестина и повика на постојан меѓународен притисок врз Израел.
„Овие одлуки за признавање се значајни. Останувањето неутрален во услови на угнетување всушност го охрабрува угнетувачот. Формулата што ќе го приближи Израел до решение за две држави е обединет став од меѓународната заедница, правото, невладините организации и лидерите на јавното мислење“, рече тој.
Тој, исто така, посочи на самитот на ОН, копретседател на кој беа Франција и Саудиска Арабија за решение за две држави, како знак на растечки дипломатски моментум.
Сирија, Украина и регионална безбедност
Претседателот ја нагласи улогата на Туркије во промовирањето на мирот и стабилноста низ конфликтните зони, вклучувајќи ги Палестина, Сирија и Украина.
„Прво на сите, нашата надворешна политика се заснова на мир. Ние градиме мапи ориентирани кон мирот и преземаме соодветни чекори. Веруваме дека праведниот мир нема да остави губитници. Војните, конфликтите и тензиите го чинат светот луѓе, време и ресурси. Земете ја војната меѓу Украина и Русија. Дали мислите дека само овие две земји губат таму? Тоа е процес што ги тера сите да губат. Војната е таква.“
Во врска со Сирија, Ердоган ја потврди посветеноста на Туркије на суверенитетот и стабилноста.
„Разговаравме за хуманитарната катастрофа во Газа и ситуацијата во Сирија. Ја поддржувам визијата на претседателот Трамп за глобален мир. Постигнавме консензус за потребата од запирање на крвопролевањето“, рече турскиот претседател.
Ердоган рече дека терористичките организации „немаат место во иднината на Сирија и никогаш нема да имаат“, повикувајќи ја меѓународната заедница да преземе чекори за мир и стабилност во земјата разурната од војна.
Тој, исто така, нагласи соработка во реконструкцијата и ублажувањето на санкциите, а воедно и заштита на правата на сите етнички и религиозни групи.
Односи меѓу САД и Туркије
Осврнувајќи се на состанокот во Белата куќа, претседателот рече дека неговите разговори со Трамп се одржале „во искрена, конструктивна и продуктивна атмосфера“. „Како што знаете, мојот однос со г-дин Трамп е многу добар од минатото“, додаде тој.
Ердоган, исто така, го пофали гостопримството во Белата куќа. „Во Белата куќа бевме многу добро примени од г-дин Трамп и неговата делегација и си заминуваме задоволни. Тоа беше прекрасна посета која не може да се оцрни со никаква клевета.“
Тој истакна дека е постигнат напредок на повеќе фронтови, особено билатералната трговија, хуманитарните кризи и регионалната безбедност.
„Обемот на трговијата меѓу Туркије и САД и нејзиниот потенцијал се јасни. Имаме цел од 100 милијарди долари. Како лидери, имаме политичка волја да го постигнеме ова“, рече тој.
Медитеран, одбранбени иницијативи
Ердоган се осврна на регионалната улога на Туркије, особено во Медитеранот. „Нашиот став за ресурсите во Медитеранот е јасен. Ќе го искористиме нашиот фер дел од овие ресурси и ќе соработуваме со нашите соседи врз основа на принципот „вин-вин“, рече претседателот.
„Решителниот став на Тууркије предизвикува повторно пресметување на плановите во регионот - Туркије сега е сила на масата, носител на одлуки и водечка сила“, додаде тој.
Во врска со растечката соработка на Туркије со Египет и пошироката безбедност на Медитеранот, Ердоган ги истакна неодамнешните поморски вежби и регионалната дипломатија.
Тој, исто така, даде информации за поморските амбиции на Туркије, вклучително и изградбата на втор носач на авиони дизајниран за распоредување на беспилотниот борбен авион Кизилелма, за кој се очекува да биде завршен во следните една до две години.
Во врска со Либија, Ердоган рече: „Мирот постигнат меѓу двете спротивставени страни во Либија преку посредништво на Туркије е извор на надеж не само за либискиот народ, туку и за целиот регион.
„Добрите односи што ги воспоставивме со Египет и фактот дека по 13 години нашите морнарици спроведуваат заеднички вежби во Медитеранот се конкретни показатели за улогата на Туркије во регионалниот мир и безбедност. Туркије и Египет се две важни земји во нашиот регион.“
Тој уште еднаш ја потврди цврстата позиција на Туркије за Кипар. „Поглавјето за федерацијата е затворено за нас. Никој не може да нè влече назад во дебати за федерацијата со игри на зборови.“
„Кипарските Турци никогаш нема да прифатат да бидат малцинство на островот. „Единственото реално решение е признавање на две одделни држави на островот“, рече претседателот.
Тој, исто така, изрази надеж дека претстојните избори на 19 октомври во Турската Република Северен Кипар (ТРСК) ќе резултираат со позитивни резултати за заедницата на кипарските Турци.
Хуманитарната и посредничка улога на Туркије
Ердоган ја нагласи проактивната улога на Туркије во решавањето на конфликтите и поддршката на хуманитарните напори низ целиот свет.„Нашата надворешна политика се заснова на мир. Ние градиме патни карти ориентирани кон мирот и преземаме соодветни чекори... Додека не престане крвопролевањето, Туркије ќе продолжи со својата борба“, рече тој, истакнувајќи ги иницијативите како што се Коридорот за жито во Црното Море, размената на затвореници и преговорите во Истанбул како опипливи резултати.
Тој, исто така, го пофали Туркеви (Турска куќа) во Њујорк како центар за дипломатија.
„Тука зборуваме за тоа како можат да се воспостават решенија, правда и траен мир.“ „Оваа дипломатска активност претставува слика за Туркије што произведува решенија и на терен и на маса, а не само со зборови“, рече тој, истакнувајќи го нејзиното влијание врз глобалните прашања, вклучително и палестинското прашање.