Иако кај американскиот претседател Доналд Трамп знаат да се случат ненадејни пресврти, без разлика дали станува збор за тарифи, политички сојузи или војната на Израел во Газа, неговите остри обрти во врска со Украина се издвојуваат по нивната фреквенција и влогови.

По неговиот говор без „филтери и сопирачки“ на Генералното собрание на ОН, во кој ги нападна сите- од Велика Британија до Кина, за прашања што се движат од политиките за зелена енергија до миграцијата и загадувањето, Трамп се врати на војната меѓу Русија и Украина, конфликт што го опишува како најтежок за решавање.

„Мислам дека Украина, со поддршка на Европската Унија, е во позиција да се бори и да ја ОСВОИ цела Украина назад во нејзината оригинална форма“, напиша Трамп на профилот на својата платформа Вистина (Truth Social), додавајќи дека Киев дури би можел да ги врати своите земји, вклучувајќи го и Кримскиот Полуостров „Со време, трпение и финансиска поддршка од Европа и, особено, НАТО“.

Ова означи драматична промена од неговата средба во средината на август со рускиот лидер Владимир Путин во Алјаска, која ја оцени како „многу длабока“ и „продуктивна“. Во тоа време, Трамп посочи дека Украина можеби ќе мора да се откаже од дел од својата територија за да обезбеди мир.

Иако самитот Путин-Зеленски што го најави никогаш не се материјализираше, војната ескалираше на нови нивоа со руски беспилотни летала што летаат над полскиот, романскиот и естонскиот воздушен простор. Неодамна, Трамп, исто така, посочи дека земјите од НАТО треба да ги соборуваат руските авиони што ги кршат нивните граници.

Но зошто Трамп ги менува своите ставови за Украина во различно време? Дали оваа последна промена навистина има за цел стратешки приговор?

Ова е „стилот на Трамп“

Олег Игнатов, виш аналитичар за Русија во Меѓународната кризна група, ги нарекува осцилациите на Трамп негов „стил“ на кој „и Русија и Украина ќе мора да се прилагодат“. Со менувањето на своите поддржувачки ставови од едната на другата страна, Трамп се обидува да ги држи и Москва и Киев во неизвесност и да се претстави како неопходен посредник, вели Игнатов.

„Изјавите на Трамп во ОН во врска со Русија ја одразуваат неговата фрустрација поради недостатокот на дипломатски напредок, што не мора да укажува на промена во позицијата на САД“, сугерира Јуџин Чаусовски, експерт за одбрана во Институтот „Њу лајнс“. 

Неговата најнова тактика е тактика на притисок насочена кон Путин да ги прекине или барем да ги намали воените операции против Украина.

Со привремена поддршка на Украина, Трамп ги зголемува очекувањата во Киев, додека ја задржува опцијата да ја обвини Украина ако нејзините перформанси на бојното поле се сопнат, додава Игнатов.

„Украина ќе мора да докаже дека, со европска поддршка и финансирање, може да ја промени ситуацијата во своја корист за да го натера Путин да се предомисли. Путин ќе се обиде да докаже спротивното. Во секој случај, САД ќе останат единствен посредник и ќе се вратат на разговорите кога двете страни ќе бидат подготвени“, вели Игнатов за ТРТ Ворлд.

Според него, Европа и Украина остануваат убедени дека со западно финансирање и оружје можат да ја надживеат Русија во војна на исцрпување во која Путин не може да победи, вели Игнатов. 

Тој додаде дека сè додека двете страни и нивните сојузници ги гледаат изгледите за продолжување на војната во позитивно светло, војната ќе продолжи долго време.

Украина е подготвена да ја заврши војната по сегашната линија на фронтот со безбедносни гаранции обезбедени од Западот и западните трупи во Украина, додека Путин има други услови што бараат отстапки како што е неутралноста на Украина. 

„Мировниот договор (или условите за завршување на војната) ќе бидат одредени од ситуацијата на бојното поле“, додава Игнатов.

Додека тоа не се случи, Трамп нема да може да ги убеди ниту нив.

Иако се можни дополнителни санкции од САД и ЕУ, целосно прекинување на целата трговија е многу малку веројатно во блиска иднина, според Чаусовски. 

„Многу е малку веројатно Путин да се откаже од своите воени цели во Украина, иако би можел да спроведе одредено тактичко намалување на операциите ако смета дека НАТО, а особено Трамп, се сериозни во врска со ескалацијата на притисокот врз Москва“.

Како Русите го гледаат новиот пресврт на Трамп

Сергеј Марков, поранешен советник на Путин, гледа „голема вербална промена“ во забелешките на американскиот претседател во ОН за Русија, но нема вистинска промена во политиката.

Иако Трамп претходно прифати дека Украина треба да отстапи голем дел од регионот Донбас на Русија, сега во драматична вербална промена, тој вели дека Киев би можел да ги врати сите свои територии, изјави Марков за ТРТ Ворлд. Како Игнатов и Чаусовски, и рускиот аналитичар верува дека ова е само преговарачки гамбит.

„Трамп ја тестира веродостојноста на ветувањето на претседателот Володимир Зеленски и дали украинската армија има сила да ги врати сите територии на земјата што моментално се под руска контрола. Ако Украина не успее, Трамп веројатно ќе го принуди Зеленски да седне со Русите за мировен договор“, сугерира Марков.

На маргините на Генералното собрание на ОН, Зеленски му рече на Трамп дека украинските сили повторно зазеле најмалку 360 квадратни километри окупирана територија одземена територија од Русија, опкружувајќи 1.000 руски војници.

Сепак, Марков инсистира дека Трамп не верува дека Украина може да ја врати територијата од Москва, ниту да ја победи армијата што некогаш ги одбивала и нацистичките сили на Хитлер и Наполеонова и Империјалната армија. Наместо тоа, тврди тој, Трамп сака да продаде повеќе американско оружје на Европа, што би можело да продолжи да ја поддржува Украина во војната.

Сепак, многу руски аналитичари го гледаат ставот на Трамп позитивно, верувајќи дека неговата реторика сигнализира дека Вашингтон нема да ја принуди Русија на мировен договор диктиран од Киев.

„Европа не е доволно силна за да ја предизвика руската армија“, вели Марков. 

„Всушност, по неколку месеци борби, веројатно украинската армија би можела да се соочи со некаков колапс“.

Извор: ТРТ Ворлд